Άσκολι Πιτσένο

(Ascolli Piceno). Πόλη (50.000 κάτ. το 2002) της Ιταλίας, πρωτεύουσα του ομώνυμου νομού. Πρόκειται για την αρχαία πόλη Άσκολουμ (Ascolum), που έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της ρωμαϊκής ιστορίας από το 91 έως το 89 π.Χ., κατά τη διάρκεια των κοινωνικών αναταραχών. Η πόλη, που το 1500 προσαρτήθηκε στο παπικό κράτος, διατηρεί τον μεσαιωνικό χαρακτήρα της και έχει να επιδείξει πολλές αξιόλογες οικοδομές του 12ου και του 13ου αι. Στη μεσαιωνική πόλη έχουν προστεθεί ωστόσο και νέες σύγχρονες συνοικίες με πολυκατοικίες. Η οικονομία της πόλης βασίζεται σχεδόν αποκλειστικά στην εκμετάλλευση των γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων της περιοχής, αν και τα τελευταία χρόνια άρχισε να αναπτύσσεται και εκεί βιομηχανία, κυρίως επεξεργασίας τροφίμων και χημικών προϊόντων. Κέντρο της εμπορικής δραστηριότητας της πόλης είναι η Πιάτσα ντελ Πόπολο (Πλατεία του Λαού), όπου βρίσκεται το δημαρχείο, οικοδομή του 13ου αι., η γοτθικού ρυθμού εκκλησία του Αγίου Φραγκίσκου και η Λέσχη των Εμπόρων. Από τις άλλες οικοδομές, ιδιαίτερα αξιόλογα είναι το οκτάγωνο Βαπτιστήριο του 12ου αι., η ρομανικού ρυθμού εκκλησία των Αγίων Βικεντίου και Αναστασίου, η γέφυρα Σολεστά στον ποταμό Τρόντο, η πύλη Τζέμινα και το ερειπωμένο αρχαίο θέατρο. Στον ομώνυμο νομό (2.087 χλμ., 365.216 κάτ. το 2001), που εκτείνεται από τα ανατολικά όρια της περιοχής της Ούμπρια μέχρι τις ακτές της Αδριατικής, υπάρχουν πολλές μικρές παραλιακές πόλεις, που το καλοκαίρι μετατρέπονται σε πολυσύχναστα θέρετρα. Η μεγαλύτερη πάντως πόλη, μετά την πρωτεύουσα, είναι η Φέρμο, που βρίσκεται στα μεσόγεια, και σε αυτήν υπάρχουν ένα αξιόλογο αρχιτεκτονικά δημαρχείο ρομανικού ρυθμού και καθεδρικός ναός ονομαστός για τον τρούλο του. Λαϊκοί οργανοπαίκτες ασκομαντούρας του 15ου αι. σε τοιχογραφία άγνωστου καλλιτέχνη, που βρίσκεται σε ναό του Ταϊβασάλο. Στους ασκομύκητες ανήκει και η μορχέλα η στρογγύλη, μανιτάρι φαγώσιμο, που δεν πρέπει όμως να συγχέεται με όμοια δηλητηριώδη μανιτάρια. Το δημαρχείο της Άσκολι Πιτσένο χρονολογείται από τον 13ο αι. και είναι ένα από τα πολλά μεσαιωνικά και αναγεννησιακά κτίρια της ιταλικής πόλης.